Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia
| Cà pháo | |
|---|---|
 | |
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Plantae |
| (không phân hạng) | Angiospermae |
| (không phân hạng) | Eudicots |
| (không phân hạng) | Asterids |
| Bộ (ordo) | Solanales |
| Họ (familia) | Solanaceae |
| Chi (genus) | Solanum L., 1771 |
| Loài (species) | S. macrocarpon L. |
| Danh pháp nhì phần | |
| Solanum macrocarpon L. | |
| Danh pháp đồng nghĩa | |
| |
Cà pháo (danh pháp nhì phần: Solanum macrocarpon, những thương hiệu đồng nghĩa: Solanum dasyphyllum, Solanum melongena L. var. depressum Bail., Solanum undatum Jacq. non Lam., Solanum integrifolium Poiret var. macrocarpum) là một trong loại cây nhiều năm nằm trong bọn họ Cà (Solanaceae), tuy nhiên thường được trồng lấy ngược dùng thực hiện rau củ ăn vô siêu thị nhà hàng ở nhiều nước bên trên trái đất như thể cây 1 năm. Về phân loại thực vật học tập của cây này hiện nay chưa tồn tại sự thống nhất cao trong những tư liệu tuy nhiên đa số đều xếp nó là một trong trở nên chủng của loại cà tím (danh pháp nhì phần: S. melongena), một trong những lại xếp nó trở thành một loại riêng biệt.
Bạn đang xem: caà pháo
Mô tả[sửa | sửa mã nguồn]
Cây thân thích thảo nhẵn nhụi, nhú trực tiếp hoặc leo, cao cho tới 1,5 m với thân thích color tím đen thui, hóa mộc ở gốc. Các lá hình mác thuôn lâu năm, độ cao thấp 10-30 x 4–15 cm, hoa kể từ White cho tới tím, ngược hình cầu khá nén xuống, độ cao thấp 5–6 cm x 7–8 cm, color kể từ White, vàng cam cho tới tím và có tương đối nhiều phân tử nhỏ. cũng có thể dùng như thể rau củ ăn ngược thích ăn lá. Chu kỳ trị triển: nhiều năm, vụ thu hoạch lá trước tiên rất có thể sau 40-50 ngày còn ngược ăn được rất có thể thu hoạch sau 80-100 ngày.
Phân bố[sửa | sửa mã nguồn]
Cà pháo được trồng khá thông dụng ở những nước Khu vực Đông Nam Á, Đông Á và vô cuộc sống có tương đối nhiều tên thường gọi không giống nhau: "garden egg", "aubergine", "Thai brinjal" (tiếng Anh); "melongene", "bringelle" (tiếng Pháp); "Thailändische Aubergine", "Eierfrucht" (tiếng Đức); "berengena", "berenjera" (tiếng Tây Ban Nha); "kayan" (tiếng Myanma); "ai kwa" (tiếng Trung); "abergine", "eierplant" (tiếng Hà Lan); "talong" (tiếng Philippines); "terong" (tiếng Mã Lai); "makeu-a kaou", "makeu-a-keun" (tiếng Thái)... Dường như nó còn được trồng ở những vùng nhiệt đới gió mùa và cận nhiệt đới gió mùa của châu Phi tuy nhiên cũng tài năng liệu nhận định rằng này đó là loại cà không giống.
Trồng trọt[sửa | sửa mã nguồn]
Cà pháo rất có thể được trồng ở chừng cao cho tới 600 m. Tại nước Việt Nam, nó rất có thể trồng thực hiện nhì vụ: vụ sớm gieo phân tử vô mon 7 - mon 8, thu hoạch vô mon 11 – 12; vụ chủ yếu gieo phân tử vô mon 11 - mon 12, thu hoạch ngược vô mon 3 – mon 5. Cách thức gieo trồng như sau:
- Ươm hạt: khu đất tơi xốp, nhiều mùn, nhiều đủ dinh dưỡng, với kĩ năng lưu giữ độ ẩm và thải nước đảm bảo chất lượng, cày bừa thiệt nhỏ, nhặt sạch sẽ cỏ ngốc, lên luống bằng vận rộng lớn khoảng chừng 1m, cao trăng tròn –25 cm. Dùng phân chuồng hoai mục trộn lẫn cho đều bên trên mặt mũi luống (3 – 4 kg/m²). Do phân tử cà với vỏ dày và cứng, nhằm phân tử rất có thể nảy nằm mê được, trước lúc gieo phân tử nên ngâm nội địa (nước giá 54 °C vô 10 phút hoặc nước thông thường vô trăng tròn – 30 giờ). Lượng phân tử như là gieo là 2g/m², sau thời điểm gieo phủ một tấm rơm rạ mục hoặc rải một tấm trấu mỏng tanh lên phía trên mặt luống. Sau khi cây nhú được một – 2 lá nếu như vượt lên trước dày, tỉa hạn chế những cây yếu hèn, bị thâm thúy bệnh dịch, đáp ứng từng cây xa nhau chừng 4 – 5 cm. Tưới nước phân chuồng mật độ 10%, tiếp sau đó sử dụng nước sạch sẽ tưới cọ lại tách cháy lá cây con cái. Khi cây con cái được 5 – 6 lá (vụ sớm: sau trăng tròn –25 ngày; vụ chính: sau 25 – 30 ngày) thì lấy trồng.
- Trồng cây: bên trên khu đất tơi xốp, có tính pH kể từ 6,5 – 7, nhiều mùn, thuận tiện tưới và xài nước, cày ải, bừa kỹ, nhặt sạch sẽ cỏ ngốc. Trước khi bừa lượt cuối sử dụng vôi bột (khoảng 30 kg/sào) rắc đều bên trên mặt mũi ruộng nhằm xử lý khu đất. Đánh luống rộng lớn 1,2m; cao trăng tròn – 30 cm; rãnh rộng lớn 25 – 30 cm. Mật chừng trồng khoảng chừng 50 x 60 cm (28.000 – 30.000 cây/ha).
- Phân bón: một sào Bắc Sở bón khoảng chừng 900 kg phân chuồng ủ mục; 1,5 kg đạm urê; 10 kg supe lân; 1 kg kali sunphát. Bón lót 1/2 lượng phân trình bày bên trên, té hốc thâm thúy 15 cm, mang lại phân vô hốc trộn lẫn cho đều với khu đất trước lúc trồng; bón đôn đốc kể từ sau thời điểm trồng 7 – 10 ngày trở cút, sau từng phen thu hoạch ngược lại bón một lượt phân để lưu lại mang lại cây với hoa liên tiếp.
- Chăm sóc: sau thời điểm trồng cần thiết tưới nước đầy đủ độ ẩm, nhiệt độ khu đất mến thống nhất mang lại cây vô trong cả thời hạn phát triển là 80%. Nước phân cơ học cần phải ủ trước lúc lấy tưới.
Một số vùng trồng cà pháo ngon nổi tiếng là thị trấn Nghi Lộc (Nghệ An), Láng (Hà Nội), Cái Sắn (huyện Tân Hiệp, Kiên Giang), thị trấn Lục Yên (Yên Bái)...
Xem thêm: calo trong bắp
Thành phần dinh thự dưỡng[sửa | sửa mã nguồn]
| Thành phần | Quả tươi | Cà muối bột chua |
|---|---|---|
| Nước | 92 g | 77 g |
| Protein | 1 g | 1,2 g |
| Chất béo | 0,2 g | - |
| Chất xơ | 0,8 g | 1,9 g |
| Phosphor | 2 mg | - |
| Calci | 11 mg | - |
| Khoáng chất | 0,5 g | - |
| Acid Lactic | - | 1,8 g |
| Ca-lo | 24 | 13 |
Ngoài đi ra cà pháo còn tồn tại lân; magiê; kali; natri, lưu huỳnh; sắt; mangan; kẽm; đồng (kim loại); Iod; caroten (tiền Vi-Ta-Min A); Vi-Ta-Min B1, B2, C, P.. và chất nhầy nhớt.
Sử dụng[sửa | sửa mã nguồn]
Quả vừa vặn cho tới thông thường được chế trở nên bên dưới dạng nấu nướng, như vô số cà ri. Lá non rất có thể ăn ở dạng tươi tỉnh, luộc hoặc nấu nướng.
Xem thêm: mâm cỗ trung thu đơn giản
Ở nước Việt Nam, hầu hết chỉ mất ngược được dùng vô siêu thị nhà hàng, thông dụng nhất là muối bột chua (muối nén hoặc muối bột nước), muối bột xổi với số "cà dìm muối". Tuy thế nhiều người tin cẩn rằng cà là đồ ăn rất có thể tác động ko đảm bảo chất lượng cho tới mức độ khoẻ nên thông thường ko ăn cà khi thể trạng yếu hèn hoặc bị bệnh dịch. Cách thức muối bột cà:
- Sơ chế: sau thời điểm thu hoạch, trải cà đi ra phơi bầy đi ra nắng nóng trong tầm 3 - 4 giờ đồng hồ đồng hồ đeo tay (tùy cường độ nắng) mang lại vừa vặn se mặt mũi. Lột vứt cuống bằng phương pháp sử dụng dao mỏng tanh, sắc hạn chế không còn cuống hoặc nhằm lại khoảng chừng 1/2 cm rồi cạo nhẹ nhàng phần vỏ xanh rì của cuống. Khi hạn chế cuống cần thiết cảnh báo ko phạm cần ngược nhằm cà không bị thâm nám, lỗi khi muối bột.
- Muối nén: là cơ hội muối bột cà truyền thống cuội nguồn và xưa nhất ở miền Bắc. Dùng vại, lu... mồm rộng lớn nhằm muối bột, cứ một tấm cà rải một tấm muối bột. Dùng một tấm miệt mài rổ dày hoặc cả một tấm mộc mỏng tanh bỏ lên trên lớp cà bên trên nằm trong rồi mang lại vật nặng trĩu (tảng đá, cối đá nhỏ...) nén chặt cà, dùng nắp đậy lại nhằm trong tầm 15 - trăng tròn ngày là được. Cà muối bột Theo phong cách này rất có thể dự trữ được vô thời hạn lâu năm.
- Muối nước: đung nóng nhằm nguội nước muối bột (nồng chừng khoảng chừng 30 - 70 g muối bột trong một lít nước). Dùng hũ, vại...mồm rộng lớn rồi mang lại cà vô, sử dụng vài ba nan tre mỏng tanh hoặc một tấm miệt mài rổ hoặc một phiến nặng trĩu vừa vặn đầy đủ đè lên trên mặt mũi cà sao cùng nước muối bột cao hơn nữa mặt mũi cà khoảng chừng 5 cm. Trong quy trình muối bột, nếu như thấy mực nước muối bột rút xuống thì bổ sung cập nhật thêm thắt nước muối bột vô nhằm lưu giữ mực nước. Nếu cà nổi lên bề ngoài nước muối bột cà có khả năng sẽ bị thâm nám lại bởi hóa học tannin vô ngược cà bị oxy hoá khi xúc tiếp với ko khí[1], rơi rụng mỹ quan lại và dễ dàng lỗi. Muối cà Theo phong cách này rất có thể cho thêm nữa tỏi lột vỏ thái lát mỏng tanh và gừng cạo vỏ hạn chế sợi (khoảng 50 g từng loại mang lại 1ckg cà). Nếu sau 3 - 4 ngày, mặt mũi nước muối bột nổi lên lớp váng mỏng tanh thì nước muối bột cà ko đầy đủ chừng đậm quan trọng, xử lý bằng phương pháp thay cho nước muối bột không giống có tính đậm cao hơn nữa. Cà muối bột Theo phong cách này trong khoảng 10 ngày (tuỳ chừng đậm của nước muối) là rất có thể vừa vặn chua nhằm ăn. Nếu nước rất nhiều muối bột, cà tiếp tục lâu chua; vượt lên trước không nhiều muối bột cà tiếp tục nhanh chóng chua tuy nhiên dễ dàng hư đốn lỗi. Trong quy trình bảo vệ cũng cần được đáp ứng cà ko nổi lên phía trên mặt nước.
- Muối xổi: tương tự động cơ hội muối bột nước tuy nhiên hỗn hợp nước muối bột có tính đậm thấp nhằm cà rất có thể chua trong khoảng 2 - 3 ngày.
- Thưởng thức: cà pháo muối bột đa phần sử dụng ăn thẳng với nước chấm như nước mắm nam ngư, mắm tôm, tương..., thông thường kết phù hợp với canh rau củ đay, mùng tơi hoặc nước rau củ muống luộc vô bữa tiệc. Dường như còn rất có thể chế trở nên thêm thắt như dầm tương, dìm dấm đàng....
Cà cũng rất có thể muối bột cùng theo với rau củ cải dưa và ngoài các cơ hội dùng thông dụng vô siêu thị nhà hàng trình bày bên trên, cà pháo còn được ăn sinh sống hoặc thực hiện mắm cà.
Y học tập truyền thống cổ truyền cũng dùng cây cà pháo thực hiện dung dịch vô một trong những bí thuốc.
Bình luận